De beslissing is genomen: er komt een haard. Maar voordat er genoten kan worden van een warm vlammenspel zijn er nog wel enkele keuzes die gemaakt moeten worden. UW haard helpt u op weg.

Stap 1
Het kiezen van sfeerverwarming begint bij de keuze voor de brandstof: hout, aardgas, pellets, biobrandstof of elektriciteit? Want elk van deze brandstoffen heeft zo zijn eigen voor- en nadelen. Een houtvuur heeft een ongeëvenaarde sfeer, maar je moet er wel even de tijd voor nemen. Gas staat voor gemak: één druk op de knop volstaat om het vuur aan of uit te zetten. Dat betekent dat je de kachel of haard ook eventjes kunt laten branden. Elektrisch kan het antwoord zijn op woonsituaties waar geen rookkanaal kan worden geïnstalleerd.

Stap 2
Nu is het tijd om het stooktoestel te kiezen. Er zijn in principe drie mogelijkheden: een open haard, een kachel en een inbouwhaard. Alle drie varianten zijn er in een keur aan stijlen, uitvoeringen en maten.

De klassieke open haard heeft een volledig open front en kan zowel branden op hout als op gas. Deze haarden zijn mooi voor de sfeer maar hebben een lager rendement dan een gesloten toestel. Het merendeel van de warmte verdwijnt via de schoorsteen naar buiten. Aan het rookgasafvoerkanaal worden bovendien fikse eisen gesteld.

Hout- of gasgestookte kachels zijn er in vele afmetingen en designs. Mooi maar ook lekker warm omdat de efficiency kan oplopen tot ruim 85%. Het zuinigst zijn de zogenaamde speksteenkachels, die nog uren warmte afgeven nadat het vuur is gedoofd. Het voordeel van vrijstaande of vrijhangende toestellen is dat ze gemakkelijker te plaatsen zijn dan inbouwapparaten. Ook hier is een rookgasafvoerkanaal nodig. Er zijn ook vrijstaande gasgestookte toestellen die concentrisch kunnen worden aangesloten. Aansluiten via de buitenmuur bespaart in dat geval breekwerk en kosten.  

Als derde mogelijkheid is er de inbouwhaard op hout of gas. Deze zijn er in een keur aan stijlen en formaten, zowel strak in een wand geplaatst als in combinatie met een natuurstenen sierschouw. Het vuur brandt achter thermisch glas en dat zorgt voor het hogere rendement. Liftdeurhaarden combineren sfeer met een hoog rendement door twee opties te bieden: open vuur of achter glas. Bij een geopende deur daalt het rendement wel sterk. Wie al een open haard heeft maar meer rendement wenst, kan een inzethaard overwegen. Ze zijn er in een gas- en houtgestookte variant.

Stap 3
Natuurlijk is de beoogde plek van groot belang: waar wordt de haard geïnstalleerd? De capaciteit van het stooktoestel moet passen bij de afmeting van de ruimte en bij de beoogde functie. De ontwikkeling van stooktoestellen en afvoerkanalen heeft niet stil gestaan. Tegenwoordig kan de haard overal in de ruimte worden geplaatst. Een superstrak resultaat wordt bereikt met een inbouwhaard, die naadloos in de wand wordt geïntegreerd. Heel anders wordt het effect met een vrijstaande- of hangende haard doordat deze een prominente plaats in het interieur inneemt. De haard als ruimteverdeler is helemaal van nu; denk aan een doorkijkhaard tussen de woonkamer en de keuken of eetkamer. Of tussen de badkamer en de slaapkamer. Houd in ruimtes waar je doorgaans minder lang verblijft wel rekening met de regelbaarheid van het vuur. Voor slaap- en badkamers zijn haarden en kachels op gas en elektra een betere keuze dan hout. Een gashaard of elektrische kachel brandt immers in een oogwenk en kan met dezelfde snelheid worden gedoofd.

Stap 4
Wilt u zuinig en milieubewust stoken? Wanneer u slechts één ruimte wilt verwarmen, kunt u energiezuinig stoken met een gaskachel omdat u de temperatuur van de centrale verwarming verlaagt. Kiest u voor een moderne en afsluitbare houtgestookte kachel of haard dan bespaart u op de gasrekening. Veel mensen beseffen het niet, maar moderne houtgestookte haarden en kachels zorgen voor duurzame warmte. Hout is immers een bio-based en dus hernieuwbare grondstof. De markt voor houthaarden- en kachels neemt dan ook nog steeds toe. Een hoog rendement pelletkachel, speksteen- of tegelkachel met een vermogen dat past bij de ruimte, stookt het meest efficiënt en draagt minder bij aan de klimaatverandering dan een gasgestookte verwarming. Stook in een houtkachel alleen schoon, droog hout (hakhout of houtbriketten zonder paraffine) en in een pelletkachel alleen houtpellets. Een afsluitbaar toestel kan een rendement van meer dan 80 procent behalen. Laat de vakman berekenen welke haard of kachel het meest geschikt is voor uw woning. Het hele huis milieuvriendelijk verwarmen met sfeerverwarming? Dat kan met de zogenaamde cv haarden. Deze haarden beschikken over extra ‘kamers’ waar water opgewarmd wordt en naar het cv systeem wordt gepompt. En u niet hoeft te kiezen tussen de cv haard en de cv-ketel, want beide systemen kunnen naast elkaar functioneren. Ook zonnepanelen kunnen in dergelijke systemen worden opgenomen.

Stap 5
Voor onbezorgd genieten, is veiligheid van groot belang. Behalve een goed functionerend toestel is het ook nodig om te beschikken over een gedegen rookkanaal en een deskundige installatie. Let daarom op de keurmerken. TNO-Keur is een keurmerk voor rookkanalen waarbij vooral op de technische aspecten van het kanaal wordt gelet. KOMO-Keur is een kwaliteitsverklaring voor rookkanalen van de Stichting Bouw Kwaliteit. Rookkanalen met een KOMO-keur voldoen aan de eisen uit het Bouwbesluit en zijn dus 100% veilig. Vooropgesteld dat ze goed zijn geplaatst en gemonteerd. Wat de installatie betreft: in Nederland zijn circa honderd specialisten aangesloten bij de Nederlandse Haarden- en Kachelbranche verkoop-installatie (NHK). NHK-leden zijn verplicht tot het volgen van opleidingen op hun vakgebied en zijn goed op de hoogte van de laatste innovaties en trends. Bovendien hebben NHK-leden gegarandeerde Kwaliteit, die bewaakt wordt door een onafhankelijke geschillencommissie. Voor nog meer zekerheid heeft de branchevereniging een officiële erkenningsregeling voor installateurs van sfeerverwarming in het leven geroepen. Aan het predikaat ‘Erkend Installateur’ van Stichting Erkenningsregelingen voor Installateurs van Sfeerverwarming (EVIS) kunnen de betere installateurs worden herkend. Meer weten? Kijk op stichting-evis.nl. Leden van het NHK zijn verplicht tot het bezit van deze EVIS-erkenning.

Onderhoud is uiteraard ook van belang. Kies bij voorkeur een schoorsteenveger die is aangesloten bij de Algemene Schoorsteenvegers Patroons Bond (ASPB). Deze organisatie heeft onder meer een geschillenregeling voor consumenten (www.aspb.nl).